X Tydzień 18-05 do 22-05

19.05.2020r. /wtorek/

Temat: Skrobia i celuloza jako przykłady polisacharydów.

W celu poznania wiadomości na temat polisacharydów przypomnijmy podział cukrów poznany w ubiegłym tygodniu:

Jak widzicie, skrobia i celuloza są polisacharydami, czyli cukrami złożonymi z wielu cząsteczek cukrów prostych, czyli monosacharydów.

Zapisz do zeszytu podaną poniżej notatkę

Wzór ogólny polisacharydów to: (C₆H₁₀O₅)_n

n – oznacza liczbę grup, charakterystyczną dla danego związku

Skrobia jest związkiem wielkocząsteczkowym. Liczba cząsteczek glukozy, z których powstaje skrobia, waha się od kilkuset do kilku tysięcy i zależy od pochodzenia. Cukier ten jest bardzo ważnym składnikiem pożywienia człowieka. Występuje głównie w ziemniakach, ziarnach zbóż, nasionach, ryżu i kukurydzy. Skrobia ma budowę ziarnistą – kształt ziaren, jest uzależniony od ich pochodzenia.

Celuloza, podobnie jak skrobia, jest związkiem zbudowanym z wielu reszt glukozy (od 2500 do 10 000). Jest głównym składnikiem roślin, którym zapewnia trwałość, elastyczność i chroni przed utratą wody. Występuje w dużych ilościach w bawełnie i drewnie. Celuloza ma budowę włóknistą. Celuloza jest również nazywana błonnikiem. Człowiek nie trawi tego cukru, ale spełnia on ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu pokarmowego.

Skrobia i celuloza to białe substancje stałe. Wielocukry te nie mają słodkiego smaku. Skrobia słabo rozpuszcza się w zimnej wodzie, w gorącej natomiast pęcznieje. Tworzy kleik skrobiowy, który jest roztworem koloidalnym, zwyczajowo nazywanym krochmalem. Obydwa cukry nie rozpuszczają się w rozpuszczalnikach organicznych.

Do wykrywania skrobi w produktach spożywczych służy próba jodoskrobiowa – reakcja skrobi z jodyną, w wyniku której powstaje ciemnogranatowe zabarwienie.

Do polisacharydów należy także glikogen. Pod względem budowy przypomina on skrobię. Jego cząsteczki mają jednak bardziej rozgałęzioną strukturę. Stanowi materiał zapasowy w organizmach ludzi i zwierząt. Gromadzi się głównie w mięśniach oraz w wątrobie. Produktem rozkładu glikogenu jest glukoza, która spala się, dostarczając organizmowi energii.

ZASTOSOWANIE POLISACHARYDÓW:
Skrobię wykorzystuje się przede wszystkim w przemyśle spożywczym, jako mąkę ziemniaczaną. Ze względu na konsystencję mieszaniny skrobi i wody służy ona m.in. do produkcji kisieli i budyniów. Stosuje się ją również do produkcji klejów, leków i kosmetyków (pudry, zasypki dla dzieci).

Celuloza również ma szerokie spektrum zastosowań, głównie w przemyśle papierniczym. Używa się jej także do produkcji lakierów, klejów, materiałów wybuchowych i jedwabiu sztucznego oraz w przemyśle farmaceutycznym.

Praca domowa dla wszystkich Uczniów

Obejrzyj film https://vod.tvp.pl/video/podroze-z-historia,jak-powstaje-papier,29860750

21.05.2020r. /czwartek/

Temat: Podsumowanie wiadomości z działu „Substancje o znaczeniu biologicznym”

Przeczytaj wiadomości z ostatnich 3 lekcji o węglowodanach (sacharydach, cukrach).

W celu sprawdzenia swojej wiedzy zrób zadania z podręcznika str. 220.

W przyszłym tygodniu, we wtorek 26 maja 2020r. o godz. 10:00 test na quizizz z węglowodanów.