Wiwat Maj! Trzeci Maj!

Trzeciego maja 2019 roku obchodziliśmy 228 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja Rzeczypospolitej Obojga Narodów, czyli Święto Narodowe Trzeciego Maja, zwane również Świętem Konstytucji.

Konstytucja 3 Maja z 1791 roku była pierwszą spisaną ustawą zasadniczą w Europie i drugą na świecie – po Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki. Konstytucja została uchwalona przez Sejm Czteroletni. Obowiązywała w sumie przez 14 miesięcy. Pomyślana jako zasadniczy krok na drodze naprawy państwa była próbą unowocześnienia ustroju upadającej Polski i ratowania jej suwerenności.

W 1792 roku Rosja zdecydowała się na zbrojną interwencję przeciw Polsce. Rozpoczęła się wojna rosyjsko-polska w obronie Konstytucji 3 Maja. Ostatecznie doszło do okupacji Polski, obalenia Konstytucji i drugiego rozbioru państwa.

Konstytucja 3 Maja była (i pozostaje) jednym z fundamentów polskiej tradycji republikańskiej. Była punktem odniesienia dla tradycji i dążeń niepodległościowych w latach rozbiorów, okupacji i komunistycznego zniewolenia. Znaczenie Konstytucji dla polskiego myślenia o wolności okazało się ponadczasowe: było powodem do dumy i źródłem wzmocnienia samooceny każdego z pokoleń Polaków, przypominających Europie o prawie Polaków do wolności – stawiających postulat powrotu Polski na mapę polityczną kontynentu i pełnej niepodległości.

A.K.